چرا امام و خط امام، شاخص است؟

آنچه که بین دو عنصر مردم و رهبری برای خلق یک تحول اجتماعی بزرگ نظیرانقلاب اسلامی ایران نقش کلیدی ایفا می کند، مجموعه ای از آمال، آرزوها، شعارها، آرمانها و اهداف است که بیانگر ماهیت انقلاب بوده و مسیر و جهت گیری را نشان داده و حرکت، انگیزه ها و تلاشها را ساماندهی و هدفمند می نماید؛ موضوعی که در پدیده شناسی تحولات سیاسی اجتماعی از آن به عنوان حلقه و رکن سوم یعنی ایدئولوژی یاد می شود. از این حیث، ایدئولوژی را می توان موتور حرکت انقلاب دانست. در مورد انقلاب اسلامی، اسلام و آموزه های دینی، وجه مشخصه و مشترک بین مردم مسلمان و رهبر و مرجع دینی بوده است.

در بررسی تاریخ تحولات سیاسی ایران، همواره این سئوال مطرح بوده است که با وجود ملتی با شهامت و شجاع که در صحنه های حساس تاریخی درخشیدند و به رغم فراگیر بودن ایدئولوژی اسلام و انگیزه های دینی، چرا نهضتهای سیاسی اجتماعی در ایران، در مقیاس انقلاب اسلامی ایران به سامان نرسید و یا در چنبره آسیب ها، تهدیدات و فتنه ها گرفتار آمده و دچار انحطاط شدند؟ آسیب شناسی فراز و فرودهای  تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران و درس ها و عبرتهای تاریخی آن، آموزه های زیادی را پیش روی ما قرار می دهد. با نگاهی به گذشته و بررسی نقش هر یک از سه رکن در این رخدادها و روند ها، بدون تردید آنچه که هم در خلق این تحول بزرگ و بی نظیر جهان معاصر و هم در استقرار و تثبیت نظام سیاسی برآمده از آن و حفظ و نهادینه شدن دستاوردهای انقلاب، از جایگاه و اهمیت بیشتری برخوردار است، نقش بی بدیل رهبری حضرت امام خمینی(ره) در انقلاب اسلامی ایران است.

با نگاهی به نقش ترجیحی رهبری در انقلاب، اکنون این سئوال بیشتر خود نمایی می کند که راه جلوگیری از تکرار تجربه های گذشته و پیشگیری از انحطاط انقلاب اسلامی چیست؟ رمزگشایی ماندگاری، بقا و پیشرفت وتعالی انقلاب و نظام چگونه حاصل می شود؟ فاصله گرفتن نسلها از نقطه آغازی و کانونی این تحول بزرگ اجتماعی باعث روزمره گی و یا نسیان و فراموشی شده و روند کم انگیزه گی، بی حسی اجتماعی را افزایش می دهد. از سوی دیگر ترجیح یافتن تمایلات فرصت طلبانه، منفعت جویانه، تجمل گرایانه، اشرافی گری و یا سکولاریستی ممکن است نوعی استحاله، جایگزینی گفتمان و رفتارهای زاویه دار نسبت به اهداف، اصول و آرمانهای اصیل انقلاب و یا مواجهه را فراهم نماید. در این شرایط چگونه می توان ظرفیت را مجددا تکمیل نموده و توانمندی و آمادگی را روزآمد کرد؟

در پاسخ به سئوالات فوق باید گفت که انقلاب اسلامی نقطه عطف و سرآغازی بر روند تاریخ تحولات معاصر ایران و جهان به حساب می آید که توانست در عرصه های داخلی, منطقه ای و بین المللی تاکنون آثار شـگـرفی در ابـعـاد فـرهـنـگـی، سـیـاسـی، اجـتـمـاعـی، اقـتـصـادی و... از خود برجای گذارد. این انقلاب شکوهمند توسط حضرت امام معماری شد و یک دهه پرالتهاب در مواجهه تهدیدات، تهاجم بیگانه، با تدابیر الهی گونه معظم له مدیریت گردید.

امام در عین حال در طول این دهه پر کشمکش، با مناقشات داخلی مربوط به مجموعه ای از گروههای ضدانقلاب، قوم گرا و تجزیه طلب گرفته تا فتنه های معطوف به براندازی نظام و انهدام انقلاب که در رأس آنها مراجع دینی همچون شریعتمداری و منتظری میدان داری می کردند، مواجهه شد و انقلاب و نظام را به سلامت از این بحران ها عبور داد. شکی نیست که تا انقلاب بر مدار اصول و آرمانهای باقی باشد، خصومت و خباثت دشمنان خارجی و فتنه گران داخلی همچنان ادامه خواهد داشت. بازخوانی شاخص های مکتب سیاسی امام، که مجموعه ای از آراء و اندیشه های سیاسی، مواضع و رهنمودها، رفتار و اقدامات و در یک کلام سیره نظری و عملی ایشان در مواجهه با آسیب ها، تهدیدات و فتنه ها در طول دهه اول پس از پیروزی انقلاب است و نصب العین قرار دادن آنها می تواند انقلاب و دستاوردهای آن را تا حصول به اهداف و آرمانهای متعالی آن بیمه نماید.

انقلاب اسلامی ایران، به دلیل جهت گیری اصول و آرمانها، ماهیت و کارکرد آن، از همان بدو پیروزی و استقرار نظام جمهوری اسلامی، با موج گسترده و متنوعی از توطئه ها و تهدیدات خارجی و آسیب ها و فتنه های داخلی و به روز شونده روبرو بوده است. بی تردید، داشتن شاخصه های اطمینان بخش و توسل به آن، بهترین معیار انقلابی ماندن است. از آنجا که مواضع و رهنمودهای بنیانگذار و معمار بزرگ انقلاب، سزاوارترین شاخص هر مومن وفادار به انقلاب است با استعانت از رهنمود رهبر فرزانه انقلاب در نماز جمعه 14 خرداد 89 ، به بیان ضرورت موضوع و ارائه توصیفی از چیستی شاخص و فواید آن و به این سئوال که چرا امام و خط امام، شاخص است؟ در شماره قبل پرداختیم. از این شماره به بیان شاخصه های خط امام می پردازیم.